Przypadające na 21-22 stycznia Dzień Babci i Dzień Dziadka są dobrą okazją do refleksji nad sytuacją społeczno-gospodarczą osób starszych. Związek Banków Polskich analizuje ten obszar w nowym raporcie „InfoSenior”, w którym przedstawia trendy w korzystaniu seniorów z różnych rodzajów bankowości i zwraca uwagę na najważniejsze zasady, które ułatwią seniorom bezpieczne poruszanie się w świecie finansów. […]
Przypadające na 21-22 stycznia Dzień Babci i Dzień Dziadka są dobrą okazją do refleksji nad sytuacją społeczno-gospodarczą osób starszych. Związek Banków Polskich analizuje ten obszar w nowym raporcie „InfoSenior”, w którym przedstawia trendy w korzystaniu seniorów z różnych rodzajów bankowości i zwraca uwagę na najważniejsze zasady, które ułatwią seniorom bezpieczne poruszanie się w świecie finansów. Według raportu polscy seniorzy coraz bardziej otwierają się na bankowość – np. prawie 70 proc. emerytów pobiera emeryturę z ZUS na konto bankowe.
„InfoSenior” to raport o seniorach i dla seniorów, ale również dla tych, którzy chcą dowiedzieć się więcej o sytuacji tej coraz liczniejszej grupy wiekowej. Zmiany demograficzne zachodzące obecnie w większości krajów europejskich sprawiają, że to właśnie seniorzy będą w najbliższych latach szczególnie ważną grupą wiekową – zarówno z punktu widzenia polskiej gospodarki, jak i społeczeństwa. Jak pokazują dane, rola tzw. srebrnej gospodarki będzie wzrastać – prognozuje się, że do roku 2050 osoby powyżej 60 roku życia będą stanowić 40 proc. społeczeństwa. Dlatego tak ważne jest otwarcie się na zrozumienie ich potrzeb – osoby starsze niechętnie sięgają po rozwiązania, których nie rozumieją i których w konsekwencji się boją. Polscy seniorzy niechętnie korzystają z bankowości internetowej i mobilnej (z tej pierwszej korzysta tylko 29 proc. seniorów, drugiej – 3 proc.), jednak stopniowo otwierają się na nowości. Seniorzy są aktywną i ambitną grupą – 12 proc. osób po 60 roku życia pracuje, a na rekreację i kulturę wydają średnio tyle samo co na zdrowie (po 9 proc. całkowitych wydatków).
Z raportu wynika, że osoby starsze zazwyczaj umiejętnie zarządzają swoim budżetem – statystycznie dysponują nadwyżką budżetową w wysokości 328 zł miesięcznie. W porównaniu do sąsiadów z Europy Zachodniej, polscy seniorzy mają zapewnione bezpieczeństwo finansowe – ze statystyk wynika, że zagrożenie ubóstwem wśród emerytów jest w Niemczech aż o 5 punktów procentowych wyższe niż w Polsce. Jednak według subiektywnych odczuć badanych polscy seniorzy są gorzej sytuowani niż niemieccy – trudności z „przeżyciem do pierwszego dnia kolejnego miesiąca” ma 14 proc. seniorów w Polsce i tylko 3 proc. w Niemczech. Jak wskazuje Związek Banków Polskich, również ważną kwestią związana z portfelem przeciętnego polskiego seniora jest rozważne zaciąganie zobowiązań kredytowych, mogących stanowić istotne obciążenie miesięcznego budżetu.
– Temat emerytur tak naprawdę dotyczy wszystkich, a nie tylko tych najstarszych, bezpośrednio korzystających ze świadczenia. Również młodsze pokolenia coraz częściej potrzebują pomysłów, które pomogą im budować zaplecze materialne na przyszłą emeryturę. Gospodarka senioralna to nie tylko sektor usług dla osób starszych, ale to także system przygotowania młodszych pokoleń do dobrego starzenia się – mówi Marzena Rudnicka, Prezes Krajowego Instytutu Gospodarki Senioralnej.
Na rolę długoterminowego oszczędzania w przygotowaniu młodszych pokoleń do dobrego starzenia się zwraca uwagę Krzysztof Pietraszkiewicz, Prezes Związku Banków Polskich – Polscy seniorzy są bardziej zapobiegliwi, niż osoby młodsze – rzadko wybierają ryzykowne produkty finansowe i mają też średnio wyższą skłonność do oszczędzania niż młodzi. Trzeba pamiętać, że obok konieczności wydłużania aktywności zawodowej, dobrym sposobem na zapewnienie wyższych dochodów w wieku starszym jest właśnie długoterminowe i systematyczne oszczędzanie roztropne inwestowanie , o które należy zadbać odpowiednio wcześniej – mówi Prezes ZBP.
ZBP apeluje również do seniorów o ostrożność i rozwagę w bieżącym dbaniu o bezpieczeństwo zgromadzonych oszczędności. Jak wynika bowiem ze statystyk policyjnych, wciąż wielu z nich pada ofiarą oszust i wyłudzeń metodą „na wnuczka” lub „na policjanta”. W samej tylko Warszawie, w 2017 roku odnotowano 453 tego typu przestępstwa, w wyniku których osoby starsze straciły blisko 19 milionów złotych (dane: Komenda Stołeczna Policji).
***
O raporcie:
Raport „InfoSenior” to kolejna publikacja z serii wydawanej przez Związek Banków Polskich. Dotychczasowe dotyczyły m.in. sytuacji finansowej studentów („Portfel studenta”), zadłużenia („InfoKredyt”), czy sytuacji gospodarczej w regionach (Raport „RegioBank”). ZBP regularnie wydaje także raporty tematyczne poświęcone sytuacji na rynku mieszkaniowym (Raport AMRON SARFiN), bankowości elektronicznej (Raport NetB@nk) i zastrzeganiu utraconych dokumentów (Raport InfoDOK). Wszystkie materiały dostępne są na: www.zbp.pl/raporty
Źródła danych: Eurostat, Główny Urząd Statystyczny, Krajowy Instytut Gospodarki Senioralnej, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Narodowy Bank Polski, Warszawski Instytut Bankowy i Ogólnopolskie Porozumienie Uniwersytetów Trzeciego Wieku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych
