W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o dokumentach publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 53), w tym przepisu art. 58 ustawy wprowadzającego sankcję karną m. in. za wytwarzanie replik dokumentów publicznych, uprzejmie informuję, że wejście w życie tej ustawy – co ma nastąpić z dniem 12 lipca br. – nie spowoduje zmiany aktualnego stanu rzeczy w zakresie możliwości kopiowania przez banki dokumentów tożsamości.
Uprawnienie takie wynika wprost z art. 34 ust. 4 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Zgodnie z tym przepisem, instytucje obowiązane na potrzeby stosowania środków bezpieczeństwa finansowego mogą przetwarzać informacje zawarte w dokumentach tożsamości klienta i osoby upoważnionej do działania w jego imieniu oraz sporządzać ich kopie.
W przypadku banków, dodatkowym wzmocnieniem tego uprawnienia jest art. 112b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, zgodnie z którym banki mogą przetwarzać dla celów prowadzonej działalności bankowej informacje zawarte w dokumentach tożsamości osób fizycznych. Potwierdzeniem powyższego jest Decyzja GIODO z dnia 22 lutego 2013 r. po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie skargi na przetwarzanie danych osobowych klienta przez bank (DOLiS/DEC – 211/13/11391,11396). Zgodnie z uzasadnieniem do decyzji, kopiowanie dokumentów, jako czynność techniczna służąca pozyskaniu danych osobowych nie może być kwestionowana przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. Z punktu widzenia przepisów ustawy o ochronie danych osobowych istotny jest nie sam fakt kopiowania dokumentów, lecz to by gromadzenie danych zawartych w kopiach tych dokumentów było oparte na konkretnej podstawie prawnej, w niniejszym wypadku jest to art. 112b ustawy – Prawo bankowe.
Niezależnie od powyższego podnieść należy, że pozyskiwanie danych osobowych poprzez kserowanie dowodu osobistego ma na celu bezpieczeństwo środków ulokowanych w banku i zapobieżeniu działaniom na szkodę klienta banku, w tym przypadku – Skarżącego. Dalej czytamy w uzasadnieniu, że zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 grudnia 2001 r. II SA 2869/2000 (LexPolonica nr 354062 Monitor Prawniczy 2002/5 str. 195 ONSA 2003/1 poz. 29 Przegląd Sądowy 2004/3 str. 153 Wokanda 2002/6 str. 33)”gromadzenie danych osobowych przez wykonanie kopii dokumentu zawierającego te dane jest kwestią techniczną; posługiwanie się taką czy inną techniką utrwalania tych danych (kopiowanie lub przepisywanie) nie przesądza samo przez się o legalności albo nielegalności tego utrwalania (przetwarzania)”. Analogiczne stanowisko Naczelny Sąd Administracyjny zajął w wyroku z 7 listopada 2003 r. (sygn. akt II SA 1432/02), w uzasadnieniu którego stwierdził, iż cyt.: „ustawa o ochronie danych osobowych nie zajmuje się określaniem techniki gromadzenia danych osobowych, lecz zakresem ich przetwarzania (…)”.
W związku z powyższym – wbrew publikacjom i doniesieniom prasowym – nowe przepisy wprowadzające zakaz kopiowania dokumentów tożsamości, nie wprowadzają zmian w zakresie działalności banków i uprawnień po stronie banków w ww zakresie.
Tadeusz Białek
Dyrektor Zespołu Legislacyjnego ZBP
